13 pensja w Szwajcarii. Co warto o niej wiedzieć?

13 pensja to dodatkowe wynagrodzenie, które wypłacane jest pracownikom najczęściej pod koniec roku. W większości przypadków stanowi ona równowartość jednej pensji miesięcznej, ale jej wysokość może się różnić w zależności od różnych czynników. Z tego artykułu dowiesz się, jak dokładnie obliczyć 13. pensję i jakie są warunki jej otrzymania.

Zanim przystąpisz do obliczania 13. pensji, sprawdź, czy w ogóle Ci się należy. Choć w Szwajcarii jest to dość powszechną praktyką, w większości przypadków nie jest ona obowiązkowa. Wyjątkiem są niektóre branże, w których umowy taryfowe określają, że pracodawca ma obowiązek wypłacić pracownikowi 13. pensję. Dlatego warto sprawdzić w swoim kontrakcie, czy zostało to uzgodnione. Jeśli nie, zapoznaj się z ewentualną umową taryfową dla swojej branży, która może określać prawo do tego świadczenia.

Warto dodać, że w Szwajcarii panuje zasada swobody umów, co oznacza, że wysokość 13. pensji może być inna niż zwyczajowa, na przykład może nie odpowiadać pełnemu wynagrodzeniu miesięcznemu. W przypadku wypłaty za nadgodziny może zdarzyć się, że nie otrzymasz proporcjonalnej części 13. pensji. Zasady te zazwyczaj są zapisane w Twojej umowie o pracę (niem. Arbeitsvertrag) lub w umowie taryfowej dla danej branży (niem. Gesamtarbeitsvertrag). Jednak nie wszyscy pracownicy i pracodawcy podlegają takim umowom. Aby umowa zbiorowa obowiązywała na poziomie całej branży, musi zostać uznana przez rząd federalny za ogólnie obowiązującą.

Kto otrzymuje 13. pensję w Szwajcarii?

Jeśli w Twojej umowie o pracę lub umowie taryfowej ustalono 13. pensję, pracodawca nie może jej uzależnić od dodatkowych warunków. Dotyczy to jednak tylko 13. pensji, a nie gratyfikacji czy bonusów. Z kolei gratyfikacje i bonusy są dodatkowymi (czasem nawet dobrowolnymi) wypłatami od pracodawcy. Wypłata takich świadczeń może być uzależniona od określonych warunków, na przykład tego, czy pozostajesz w zatrudnieniu bez wypowiedzenia.

W przypadku 13. pensji sytuacja wygląda inaczej. Nawet jeśli zostaniesz zwolniony, przysługuje Ci prawo do proporcjonalnej wypłaty tej pensji. Natomiast osoby pracujące na własny rachunek (tzw. freelancerzy) nie mają prawa do 13. pensji.

Trzynastka w Szwajcarii – od czego zależy wysokość?

Wysokość 13. pensji jest z reguły łatwa do określenia – wynosi ona równowartość pełnej pensji miesięcznej. Jeśli zarabiasz 5000 CHF miesięcznie, 13. pensja również wynosi 5000 CHF. W przypadku pracy na godziny, gdy wynagrodzenie nie jest stałe, obliczenie 13. pensji staje się jednak bardziej skomplikowane.

Nie otrzymasz pełnej 13. pensji w przypadkach takich jak:

• rozpoczęcie lub zakończenie pracy w trakcie roku kalendarzowego,
• urlop bezpłatny,
• niezdolność do pracy bez wypłaty wynagrodzenia.

Warto wiedzieć! W takich przypadkach obniżenie 13. pensji jest powszechną praktyką i może mieć miejsce, nawet jeśli nie zostało to zapisane w Twojej umowie o pracę.

Jak obliczyć wysokość 13. pensji w Szwajcarii?

Obliczanie 13. pensji jest proste. Wynosi ona bowiem 1/12 rocznego wynagrodzenia brutto, czyli jest obliczana proporcjonalnie. 

Na przykład, jeśli rozpocząłeś pracę w lipcu i zarabiasz 5000 CHF miesięcznie, Twoja 13. pensja wyniesie 2500 CHF (6 miesięcy x 5000 CHF = 30 000 CHF; 1/12 z tej kwoty to 2500 CHF).

Jeśli otrzymujesz wynagrodzenie godzinowe i 13. pensja jest Ci wypłacana co miesiąc, jej wysokość wynosi 8,33% wynagrodzenia brutto.

Kiedy jest wypłacana trzynastka w Szwajcarii?

Wypłata trzynastej pensji zależy od pracodawcy. Niektórzy wypłacają ją na koniec roku, inni dzielą ją na dwie części. Jedną wypłacają w czerwcu, drugą w grudniu. Czasami 13. pensja wypłacana jest co miesiąc, szczególnie w przypadku pracy na godziny lub w przypadku osób objętych podatkiem u źródła (niem. Quellensteuerpflicht).

Podatek od 13. pensji – ile wynosi?

13 pensja jest opodatkowana tak samo jak reszta wynagrodzenia w Szwajcarii. Zalicza się do rocznego dochodu i dla organów podatkowych nie ma znaczenia, czy Twój roczny dochód wypłacany jest w 12, czy 13 ratach. Ważna jest tylko wysokość podatkowego dochodu netto. Jeśli podlegasz standardowemu opodatkowaniu i musisz składać roczną deklarację podatkową, 13. pensja jest już uwzględniona na Twoim pasku wynagrodzeń.

Jeśli natomiast podlegasz podatkowi u źródła (niem. Quellensteuer), to określony procent podatku jest co miesiąc odprowadzany bezpośrednio z wynagrodzenia przez pracodawcę do organów skarbowych. Wysokość tego procentu zależy m.in. od wysokości wynagrodzenia w danym miesiącu. W miesiącu, w którym otrzymasz 13. pensję, stawka podatku u źródła może być znacznie wyższa niż w miesiącach, w których otrzymujesz tylko miesięczne wynagrodzenie. Z tego powodu wypłata 13. pensji co miesiąc może być korzystniejsza

Źródło: jobs.ch
Stan na: 18.08.2025

© Materiał chroniony prawem autorskim – wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu jest możliwe tylko za zgodą wydawcy strony.