13 pensja w Szwajcarii – komu przysługuje?

Trzynastka w Szwajcarii, czyli tzw. 13 Monatslohn, jest częścią większości umów o pracę w alpejskim kraju. Wielu zatrudnionych uwzględnia 13 pensję w swoim domowym budżecie, tak by przykładowo z tych środków opłacić podatki. Podjąłeś pracę w Szwajcarii? Zastanawiasz się, jak to właściwie jest z tymi trzynastkami? Najważniejsze informacje na ten temat znajdziesz w tym poradniku.

Trzynastka w Szwajcarii – co mówi prawo?

Pracodawca w Szwajcarii z punktu widzenia prawa nie jest zobowiązany do wypłaty trzynastego wynagrodzenia. Trzynastka w Szwajcarii jest uznawana za wynagrodzenie specjalne (niem. Sondervergütung). Co oznacza to dla Ciebie jako pracownika? Trzynasta pensja jest dodatkową częścią Twojego wynagrodzenia, która jest wypłacana za pracę świadczoną na przestrzeni całego roku.  

Wskazówka: Wypłata i wysokość trzynastki w Szwajcarii zwykle jest regulowana w postanowieniach umowy o pracę.

Komu przysługuje trzynaste wynagrodzenie w Szwajcarii?

Czytasz umowę i nie możesz znaleźć zapisów dotyczących trzynastki? Pamiętaj, że jeśli Ty i Twój pracodawca nie uwzględniliście takiej pozycji w umowie, nie możesz rościć sobie prawa do otrzymania dodatkowych pieniędzy. Jeśli jednak taki zapis widnieje, powinieneś otrzymać dodatkowe wynagrodzenie i to niezależnie od swoich wyników w pracy oraz zysków firmy.

Co ciekawe, jeśli pracodawca regularnie wypłaca trzynastki ustawodawca rozpatruje to w ramach tzw. utartego zwyczaju. W takiej sytuacji, nawet jeśli umowa nie zawiera stosownego zapisu, prawo stoi po Twojej stronie. Przy regularnych wypłatach trzynastek mowa bowiem o tzw. dorozumianej zmianie umowy na korzyść pracownika.

Kiedy jest wypłacany tzw. 13 Monatslohn w Szwajcarii?

W dużym uproszczeniu trzynastka to wynagrodzenie, które różni się od normalnej pensji tylko terminem wypłaty. W Szwajcarii utarło się, że jest to listopad lub grudzień. Pamiętaj, że nawet po zakończeniu stosunku pracy (nawet przy bezterminowym wypowiedzeniu) pracodawca powinien Ci wypłacić tzw. 13 Monatslohn. Będzie on jednak proporcjonalny do przepracowanego okresu i wypłacony wraz z ostatnim wynagrodzeniem.

Wysokość trzynastki w Szwajcarii

Trzynastka nie musi równać się miesięcznej wypłacie. Czemu? W Szwajcarii panuje swoboda zawierania umów. Co więcej, teoretycznie nie musi być nawet wypłacana na koniec roku. Twój pracodawca może zatem ustalić np. że trzynastka wyniesie 6 000 CHF albo, że będzie wypłacana dopiero po zakończeniu okresu próbnego. 

Jeśli Twoja umowa o pracę nie stanowi inaczej, ewentualnie nie są w niej zawarte zapisy podobne do tych wyżej wymienionych, wysokość trzynastki w Szwajcarii równa się wysokości miesięcznego wynagrodzenia.

Wysokość trzynastki i termin jej wypłaty przy wypowiedzeniu

Jeśli trzynastka jest częścią rocznego wynagrodzenia, pracodawca winien ją wypłacić nawet przy przedwczesnym zakończeniu stosunku pracy. W tym wypadku wysokość trzynastej pensji będzie jednak proporcjonalna do przepracowanego okresu. Nawet bezterminowe wypowiedzenie nic w tym zakresie nie zmienia. 

Przykład #1:

Trzynastka w firmie wynosi 6 000 CHF przy 78 000 CHF wynagrodzenia rocznie. Jeśli wieloletni stosunek pracy kończy się w czerwcu, to prócz wynagrodzenia za czerwiec pracownik opuszczający firmę otrzyma dodatkowo 3 000 CHF (proporcjonalnie przeliczoną trzynastkę).

6000 CHF wynagrodzenia ÷ 12 miesięcy = 500 CHF miesięcznie

500 CHF x 6 przepracowanych miesięcy = 3000 CHF

Nieco bardziej skomplikowane jest obliczenie trzynastki, jeśli stosunek pracy trwa krócej niż rok bądź nie rozpoczął się z początkiem i/lub nie zakończył się z końcem miesiąca. W takim wypadku podstawę do obliczeń stanowi faktycznie należne wynagrodzenie. 

Przykład #2:

Wynagrodzenie podstawowe wynosi 6 000 CHF x 13 wypłat. Pracownik podjął pracę 13 sierpnia, a zakończył 16 października. Wysokość trzynastki będzie zatem obliczana krok po kroku w następujący sposób:

• 13 x 6 000 CHF = 78 000 CHF (wynagrodzenie roczne)
• 78 000 CHF ÷ 13 = 6000 CHF wynagrodzenia miesięcznego
• 6 000 CHF ÷ 31 dni = 193.55 CHF x 18 dni pracy = 3 484 CHF wynagrodzenia (za okres 13.08.-31.08.)
• 6000 CHF wynagrodzenia (za wrzesień)
• 6 000 CHF ÷ 31 dni = 193,55 CHF x 16 dni pracy = 3 097 CHF wynagrodzenia (za okres 1.10.- 16.10.) 
• 3 484 CHF + 6 000 CHF + 3 097 CHF = 12 581 CHF
• 12 581 CHF ÷ 12 miesięcy = 1 048 CHF (wysokość trzynastki za okres 13.08.-16.10.) 

Trzynastka w Szwajcarii a stawki godzinowe

Twój stosunek pracy opiera się na stawce godzinowej? Zasadniczo dla umowy o pracę z wynagrodzeniem godzinowym prawo nie przewiduje trzynastek. Jeśli jednak przysługuje Ci do niego prawo (np. poprzez ustalenia umowy), zostanie on doliczony do wynagrodzenia godzinowego (chyba że umowa stanowi inaczej). 

© Materiał chroniony prawem autorskim – wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu jest możliwe tylko za zgodą wydawcy strony.